Groenbemesters: Voor- & nadelen.
Dit document geeft een overzicht van groenbemesters, inclusief hun voordelen, nadelen en belangrijke aandachtspunten voor gebruik. Groenbemesters hebben doorgaans positieve effecten op de bodemkwaliteit: ze verbeteren de bodemstructuur, verminderen bodemerosie, beperken voedingsstoffenuitspoeling, bestrijden onkruid en voeden het bodemmicrobioom. Sommige soorten fuseren stikstof door vlinderbloemigen te fixeren of meer voedingsstoffen beschikbaar te maken (bijvoorbeeld fosfor door boekweit). Groenbemesters dragen ook bij aan koolstofopslag in de bodem. De keuze van een specifieke groenbemester hangt af van de doelstellingen (bijvoorbeeld tegen aaltjes, ziektecyclus onderbreken, bodemvruchtbaarheid verbeteren, biomassa produceren) en de omstandigheden zoals waterbeschikbaarheid en klimaat.
Het selecteren van de juiste soorten hangt af van de beoogde functie. Voor bijvoorbeeld aaltjesbestrijding en ziektepreventie wordt gebruik gemaakt van gewassen uit verschillende plantenfamilies. Mengsels van soorten vergroten de stabiliteit van het gewas en zorgen voor een hogere biomassa, wat vooral gunstig is in minder gunstige teeltgebieden. Mengsels van gras en vlinderbloemigen worden veel onderzocht omdat ze een goede wortelverdeling geven en stikstof fixeren, wat de bodemkwaliteit verbetert. Deze mengsels kunnen ook als voeder dienen, wat ze geschikt maakt voor gemengde landbouwsystemen.
Het zaaien van groenbemesters is gevoelig voor timing, vooral in Noord-Europa. Te late zaaidatum kan ervoor zorgen dat de functies niet volledig vervuld worden, zoals het snel dekken van de bodem en onkruidonderdrukking. Het beëindigen van de teelt moet zorgvuldig gebeuren om problemen zoals een hoge C/N-verhouding, stikstofimmobilisatie en overgebleven onkruidzaad te voorkomen.
Naast bodemverbetering kunnen sommige groenbemesters ook dienen als voedselbron voor bijen (bijvoorbeeld klaver en Facelia), wat bijdraagt aan biodiversiteit en honingproductie. Mengsels met honingbijvriendelijke planten kunnen in het najaar en de zomer belangrijke nectar- en stuifmeelbronnen vormen.
Het maken of kopen van mengsels vereist aandacht voor zaaidiepte en zadenverhouding om een goede vestiging en ontwikkeling te garanderen. Er bestaat ook de mogelijkheid voor telers om eigen mengsels te ontwikkelen via studieclubs, ondersteund door het Best4Soil netwerk.
Kortom, groenbemesters bieden diverse voordelen voor bodembeheer en biodiversiteit, maar hun toepassing vereist aandacht voor doelstellingen, timing, samenstelling en de lokale omstandigheden. Het document bevat verdere praktische informatie, referenties en suggesties voor het gebruik en onderzoek van groenbemesters.
Groenbemesters: Voor- & nadelen. (nl)
Aantal pagina's: 2
Doellanden: Zwitserland, Oostenrijk, Duitsland
Belangrijkste punten
- Groenbemesters verbeteren bodemstructuur en verminderen bodemerosie
- Groenbemesters hebben positieve effecten op de bodem, zoals het versterken van bodemstructuur, het onderdrukken van erosie en het verminderen van nutriëntenuitspoeling, wat bijdraagt aan duurzame landbouw.
- Gebruik van soortmengsels verhoogt stikstoffixatie en bodemwortelactiviteit
- Mengsels van gras en vlinderbloemigen zorgen voor een betere wortelverdeling en kunnen de stikstoffixatie verhogen tot 40-60%, wat de organische stofinhoud van de bodem verbetert.
- Tijdstip van zaaien is cruciaal voor optimale functies van groenbemesters
- Het zaaien moet op het juiste moment plaatsvinden, vooral in Noord-Europa, om te voorkomen dat groenbemesters niet snel genoeg de bodem afdekken en functies zoals onkruidonderdrukking en erosiebestrijding niet kunnen vervullen.
- Groenbemesters kunnen ook dienen als voedsel voor bijen en bestuivers
- Bloemrijke groenbemesters zoals Facelia en Witte klaver bieden een belangrijke bron van nectar en stuifmeel, wat de bijenpopulatie ondersteunt, vooral in de zomer- en najaarsseizoenen.
- Mengsels met kruisbloemigen en vlinderbloemigen vereisen veldonderzoek voor risico’s en voordelen
- Hoewel deze mengsels veelbelovend zijn door hun multifunctionele effecten, moeten nog studies worden uitgevoerd omdat kruisbloemigen mogelijk waardplanten zijn voor plantenziektes en schadelijke aaltjes.
- Het maken en toepassen van mengsels vereist planning over zaadgrootte en samenstelling
- Omdat de zaden van verschillende soorten kunnen verschillen in grootte en het aandeel in het mengsel niet het volledige gewas vormt, is precieze planning nodig voor succesvolle ontwikkeling en toepassing.
Bronnen
- Groenbemesters: Voor- & nadelen. - - https://www.best4soil.eu/assets/factsheets/nl/10.pdf
