Heg
Een haag is een lijn van struiken of bomen en struiken die over een tapijt van kruidachtige vegetatie groeien, meestal gebruikt om een gebied af te bakenen. Hagen kunnen uit één soort bestaan (monospecifieke hagen) of uit meerdere soorten. Deze staan bekend als gevarieerde heggen, bloeiende heggen, landheggen, wilde heggen, natuurlijke heggen, hagen, windschermen, levende heggen, landelijke heggen, enz
De verschillende rollen van heggen
- Bescherming van waterlopen, gebouwen, gewassen en vee.
- Erosie tegengaan.
- Waterzuivering en infiltratie.
- Koolstofopslag.
- Ondersteuning van biodiversiteit.
- Productie van hout en andere hulpbronnen.
- Verbetering van de omgeving van boerderijen, huizen, wandelpaden en gemeenschapsruimtes.
- Culturele identiteit en historisch gebruik.
Soortenkeuze
Bij hetplaatsen of vervangen van een haag moet bijzondere aandacht worden besteed aan de soortkeuze. Bij de keuze van de soorten moet rekening worden gehouden met de bodem- en klimaatomstandigheden in het plantgebied en met de doelstellingen die worden nagestreefd (houtproducerende haag, bescherming van vee tegen weersinvloeden, veevoeder, biodiversiteit, enz.)
Bovendien wordt aanbevolen om lokale soorten te gebruiken, indien mogelijk uit het wild. Het keurmerk"Végétal local" is een goede manier om dit te garanderen. Jonge planten kunnen ook uit nabijgelegen gebieden worden gehaald (met toestemming van de eigenaar). Een niet-uitputtende lijst van soorten die gebruikt kunnen worden, vindt u hier op pagina 60. Een samenstelling van lokale soorten, aangepast aan de omgeving en het landschap, stelt u in staat om te profiteren van de biologische diversiteit van de planten en zo de levensduur van het geheel te garanderen, en tevens te profiteren van de diversiteit aan vormen, kleuren en geuren.
De verschillende morfologieën
Hagen kunnen worden ingedeeld op basis van een aantal criteria, waaronder de aanwezigheid van hoge bomen en de manier waarop ze worden beheerd.
Aangetaste haag
Aangetaste hagen zijn het resultaat van overmatige beheerdruk, die in sommige gevallen kan worden uitgeoefend door vee of onjuist mechanisch onderhoud. Alleen de vaste plantendelen, zoals afstervende stronken, blijven zichtbaar. Dit type haag vervult een aangetaste functie, hoewel bepaalde soorten ermee kunnen leven.
Invloed op :
- Regulering van het lokale klimaat: + - Beperking van erosie
- Erosie beperken: + - Koolstofopslag
- Opslag van koolstof : +
- Ondersteuning van biodiversiteit: ++
- Productie van hout en andere hulpbronnen: +
- Culturele identiteit en historisch gebruik: +
+ = Goed / ++ = Zeer goed.
Lage heg
Lage heggen bestaan meestal uit struiken die jaarlijks aan de bovenkant en aan beide zijkanten worden teruggesnoeid. Deze heggen ondersteunen niet alleen een specifieke biodiversiteit, maar kunnen ook bodemerosie helpen beperken. Ze zijn ook specifiek voor bepaalde gebieden.
Invloed op :
- Regulering van het plaatselijke klimaat: + - Beperking van bodemerosie: + - Beperking van bodemerosie
- Beperking van erosie : ++
- Opslag van koolstof: +
- Ondersteuning van biodiversiteit : ++
- Productie van hout en andere hulpbronnen : +
- Culturele identiteit en historisch gebruik: ++
+ = Goed / ++ = Zeer goed.
Heesterhaag
Hoge heesterhagen bestaan uit heestersoorten die verticaal groeien. Ze bevatten een grotere diversiteit aan soorten en hun hoogte kan het klimaat plaatselijk beïnvloeden.
Gevolgen voor :
- Plaatselijke klimaatregeling : ++
- Beperking van erosie : ++
- Koolstofopslag: ++
- Ondersteuning biodiversiteit: ++
- Productie van hout en andere hulpbronnen: ++
- Culturele identiteit en historisch gebruik: ++
+ = Goed / ++ = Zeer goed.
Uitlijning van bomen
Bomenrijen bestaan uitsluitend uit hooggroeiende bomen, die geknot kunnen worden. Hooggroeiende bomen kunnen potentieel een groot aantal soorten ondersteunen en hout en/of veevoeder produceren. De historische techniek bestond erin om de afgeknipte takken op de grond te laten vallen en ze aan het einde van de winter te komen ophalen, nadat het vee de kans had gehad om zich met de bladeren te voeden.
Gevolgen voor :
- Regulering van het lokale klimaat : ++
- Beperking van erosie: ++ Koolstofopslag
- Opslag van koolstof : ++
- Ondersteuning biodiversiteit: ++
- Productie van hout en andere hulpbronnen: ++
- Culturele identiteit en historisch gebruik: ++
+ = Goed / ++ = Zeer goed.
Meerstammige haag
Multistrata hagen bestaan uit een kruidlaag, een struiklaag en een boomlaag. Dit is het type haag met het grootste functionele potentieel.
Gevolgen voor :
- Regulering van het lokale klimaat : ++
- Beperking van erosie : ++
- Opslag van koolstof : ++
- Ondersteuning biodiversiteit: ++
- Productie van hout en andere hulpbronnen: ++
- Culturele identiteit en historisch gebruik: ++
+ = Goed / ++ = Zeer goed.
Een dynamiek gekoppeld aan onderhoud
Het type haag hangt vooral af van hoe goed hij onderhouden wordt. Een lage heg die niet meer onderhouden wordt, zal bijvoorbeeld na een paar jaar veranderen in een hoge heesterheg. Omgekeerd kan een hoge heesterhaag het onderwerp zijn van een grote onderhoudsoperatie om hem in een lage heg te veranderen. Bovendien zal elke heg die niet goed onderhouden wordt, onvermijdelijk achteruitgaan.
Elk van deze haagtypes kan een groter of kleiner aantal ecologische functies vervullen. Het belang van deze functies hangt af van andere factoren, zoals de manier waarop de haag wordt beheerd, de oriëntatie ten opzichte van de helling, de aanwezigheid van een min of meer brede grasstrook (bekend als zoom) aan de voet van de haag, en of de haag geïsoleerd is of verbonden met een netwerk van hagen.
Er moet ook opgemerkt worden dat het biodiversiteitspotentieelvan een haag aanzienlijk kan verschillen van het ene type haag tot het andere. De soorten die in het ene type heg voorkomen, zijn echter niet noodzakelijkerwijs ook in het andere type heg te vinden. Op landschapsschaal is het dus belangrijk om te proberen een diversiteit aan omgevingen (en dus ook heggensoorten) in stand te houden. Verspreiding van het beheer en gebruik van heggen over een boerderij helpt om de lokale biodiversiteit in stand te houden. Bovendien is het mogelijk om deze verschillende benaderingen met elkaar te combineren om het potentieel van een heg te vergroten, bijvoorbeeld door hoge bomen of ongesnoeide struiken in een lage heg te planten.
Voorschriften
Aanplant
Over het algemeen mogen hagen langs perceelgrenzen niet over het naburige perceel uitsteken en moeten ze voldoen aan het volgende principe (cf. artikelen 671 tot 673 van het Burgerlijk Wetboek)[1]:
- Terugval (afstand tussen de scheidingslijn en de hartlijn van de stam) van 50 cm voor hagen waarvan de hoogte (afstand van de basis van de boom tot de top) minder dan 2 m is.
- 2 m terugstand voor hagen met een hoogte van meer dan 2 m.
Deze regels zijn onderworpen aan een verjaringstermijn van dertig jaar. Na een periode van 30 jaar kan de naburige eigenaar dus niet meer eisen dat deze algemene regels worden toegepast. Daarnaast kunnen er afwijkingen worden gemaakt op grond van een gemeenschappelijke overeenkomst (verdrag) of op grond van de "destination du père de famille". Deze laatste term verwijst naar het feit dat bewezen kan worden dat de twee betrokken percelen aan dezelfde eigenaar toebehoorden en dat deze laatste verantwoordelijk was voor de beplanting.
Hagen die op de scheidingslijn geplant zijn, worden als gedeeld beschouwd, tenzij het tegendeel bewezen kan worden.
Voor lineaire transport- en energie-infrastructuur zijn de regels afhankelijk van het type infrastructuur:
- Privéwegen: geen specifieke regels.
- Plattelandswegen: geen algemene regel, maar de haag mag niet buiten de begrenzing van de rijbaan worden geplant en mag de rijbaan niet oversteken. Bij gemeentewet kunnen echter specifieke regels worden vastgesteld.
- Gemeentelijke, departementale en nationale wegen: tenzij uitdrukkelijk toegestaan, moeten aanplantingen met een hoogte van meer dan 2 m 2 m van de openbare weg verwijderd zijn en 50 cm voor aanplantingen tot 2 m hoog.
- Spoorwegen: er moet een minimumafstand van 2 m in acht worden genomen.
- Waterlopen in staatseigendom: houd een afstand van 3,25 m aan (erfdienstbaarheid voor voetpaden) en, indien van toepassing, een extra afstand van 9,75 m (erfdienstbaarheid voor jaagpaden). Deze afstanden mogen door de beherende instantie worden verkleind.
- Niet-huishoudelijke waterlopen: geen specifieke regels, op voorwaarde dat ze de stroming van de waterloop of naburige eigendommen niet beïnvloeden. Er kunnen echter speciale regels worden vastgelegd in waterontwikkelings- en beheersplannen (SAGE) en overstromingsrisicopreventieplannen (PPRI).
- Elektriciteitstransmissienetwerken: er zijn geen specifieke regels, op voorwaarde dat de beplanting het openbaar domein waar het elektriciteitsnetwerk is geïnstalleerd niet overhangt.
- Telefoonlijnen: er zijn geen beperkingen voor bovengrondse lijnen, en ondergrondse lijnen moeten 50 cm terug worden geplaatst. Er kunnen echter speciale maatregelen worden vastgelegd als onderdeel van een minnelijke erfdienstbaarheidsovereenkomst of een prefectoraal besluit waarin het project in het algemeen belang wordt verklaard. Tot slot kunnen er ook specifieke regels worden vastgelegd in het Wetboek van Stadsplanning (PLU, verkavelingsvoorschriften, overstromingsrisicopreventieplan, enz.)
De beste manier om uw beplantingsproject te definiëren is om contact op te nemen met uw gemeente om te weten te komen welke specifieke regels van toepassing kunnen zijn. Het is ook een goed idee om zorgvuldig lokale soorten te kiezen. In dit opzicht garandeert het"Végétal local"-merk dat de planten van wilde en lokale oorsprong zijn.
Bij het rooien
De gewone wet legt een aantal regels vast die worden aangevuld met GLB-bepalingen voor landbouwers. Als gevolg hiervan moet iedereen (legaal of natuurlijk) die een heg wil rooien, er eerst voor zorgen dat de volgende regels worden nageleefd[1]:
Eigendomsrechten
In het algemeen moet elke pachter er eerst voor zorgen dat de landeigenaar instemt met het verwijderen van de heg in kwestie. Daarnaast kunnen specifieke clausules met betrekking tot heggen worden opgenomen in een pachtovereenkomst met milieuclausules of een reële milieuverplichting (REO).
Publieke gezondheid en veiligheid
Als de haag zich binnen een beschermingszone voor drinkwater of een overstromingsrisicopreventieplan (PPRI) bevindt, kan het verwijderen van hagen aan regels gebonden zijn.
Landschap en erfgoed
Als de haag zich binnen een landschapsbeschermingsperimeter bevindt (geklasseerde site, geklasseerde site, opmerkelijk erfgoed of historisch monument), kan het verwijderen van hagen onderworpen zijn aan voorschriften van het gemeentehuis en/of de architect van de Bâtiments de France (ABF).
Stedenbouw
Stedenbouwkundige documenten (met name PLU ) kunnen regels vastleggen om bepaalde heggen te beschermen (elementen die beschermd zijn als onderdeel van het landschap, ecologische continuïteit en geklasseerde beboste gebieden - EBC). Gemeenten die geen stedenbouwkundig document hebben, kunnen desondanks een regeling voor het behoud van heggen uitvoeren door middel van een gemeentelijk besluit dat is aangenomen in toepassing van artikel R.421-23.i van de stedenbouwkundige code. Als de haag binnen de perimeter van een bestemmingsplan valt, kunnen er bovendien speciale vereisten worden vastgelegd in een prefectoraal besluit.
Het speciale geval van lanen en bomenrijen langs wegen : artikel L.350-3 van de milieuwet verbiedt schade aan deze gebieden, behalve om redenen van gezondheid, veiligheid van personen en goederen, en landschap. In dergelijke gevallen moeten maatregelen worden gedefinieerd en geïmplementeerd om ervoor te zorgen dat er geen nettoverlies aan biodiversiteit is.
Waterwet
Hagen langs waterlopen, ook bekend als oeverbossenspelen een belangrijke rol bij het onderhouden van rivieroevers, het beperken van erosie en het herbergen van biodiversiteit. Voor de vernietiging ervan, die een verandering van het profiel van de waterloop inhoudt, is een verklaring onder de Waterwet vereist (als de getroffen lineaire lengte minder dan 100 meter is) en, indien van toepassing, een vergunning (zie paragraaf 3.1.2.0 van artikel R.214-1 van de milieuwet). Het verwijderen van oevervegetatie kan ook een aanzienlijke invloed hebben op het lichtniveau dat nodig is om het leven in de waterloop in stand te houden, en kan leiden tot de vernietiging van paaigronden. Als zodanig kunnen dergelijke werkzaamheden ook onder de rubrieken 3.1.3.0 en 3.1.5.0 van hetzelfde artikel vallen.
Beschermde gebieden van biodiversiteit
Nationale natuurreservaten (RNN), regionale natuurreservaten (RNR), wildreservaten (RCFS) en prefectorale beschikkingen voor de bescherming van biotopen (APPB), natuurlijke habitats (APPHN) en geotopen (APPG) zijn onderworpen aan specifieke verordeningen en kunnen het verwijderen van heggen verbieden.
Beschermde soorten
Bepaalde beschermde soorten genieten een beschermingsstatus met betrekking tot individuen en hun habitat. De lijsten van de betreffende soorten kunnen in de volgende besluiten worden geraadpleegd:
- Landzoogdieren: ministerieel besluit van 23 april 2007.
- Vogels: ministerieel besluit van 29 oktober 2009.
- Amfibieën en reptielen: ministerieel besluit van 8 januari 2021.
- Insecten: ministerieel besluit van 23 april 2007.
- Flora : ministerieel besluit van 20 januari 1982 en prefectoraal besluit van 17 augustus 1989 (Picardie).
Onder bepaalde voorwaarden kunnen echter uitzonderingen worden toegestaan.
Geen netto verlies van biodiversiteit
Na de goedkeuring van de wet op de biodiversiteit in 2016 versterken de gemeenschappelijke bepalingen van de milieuwet (cf. artikel L.110-1) het principe van de ERC-sequentie - schade aan de biodiversiteit en de diensten die deze levert vermijden, als dat niet lukt, verminderen en ten slotte schade compenseren die noch vermeden noch verminderd kon worden. Dit principe, dat gebruik moet maken van de beste beschikbare technieken tegen economisch aanvaardbare kosten, moet rekening houden met soorten, natuurlijke habitats en ecologische functies. Het moet gericht zijn op geen nettoverlies, of zelfs een toename, in biodiversiteit.
Bovendien moeten de hagen die als compenserende maatregelen zijn gedefinieerd, tijdens de hele effectperiode behouden blijven.
Bovendien, en specifiek voor landbouwers, is het ontwortelen van heggen verboden. Er kan echter toestemming worden verleend door de DDT. Deze toestemming kan onder de volgende voorwaarden worden verleend:
- Vernietiging, zonder herbeplanting, om een van de volgende redenen:
- Aanleg van een nieuwe toegangsweg die nodig is voor de toegang tot en het gebruik van het perceel, tot een maximale breedte van 10m.
- Aanleg of uitbreiding van een boerderijgebouw waarvoor een bouwvergunning is verleend.
- Sanitair beheer van de haag, goedgekeurd door de prefect.
- Bescherming tegen bosbranden, goedgekeurd door de prefect.
- Herstel van een greppel om de hydraulische circulatie te herstellen.
- Werkzaamheden die van algemeen belang zijn verklaard.
- Landinrichting met inspraak van het publiek, in verband met werkzaamheden die van algemeen belang zijn verklaard.
- Verplaatsing van een identieke lineaire voorziening naar dezelfde locatie of verplaatsing van een identieke lineaire voorziening naar een betere milieu-locatie.
Onderhoud van hagen
Verplichtingen
Heggen op eigendomsgrenzen worden als gemeenschappelijk beschouwd, tenzij het tegendeel kan worden aangetoond. Beide eigenaren zijn daarom verantwoordelijk voor het onderhoud van grensheggen. Buren kunnen deze verplichting vermijden door afstand te doen van hun gedeelde eigendom.
Bomen die op de scheidingslijn geplant zijn, zijn ook gemeenschappelijk eigendom. Wanneer ze sterven, gekapt of gerooid worden, worden ze gelijk verdeeld. De vruchten worden op gezamenlijke kosten verzameld en gedeeld (cf. artikels 667 tot 670 van het Burgerlijk Wetboek).
In het geval van een niet-scheidende haag mag de naburige eigenaar direct ingrijpen op de wortels, braamstruiken of twijgen, maar niet op de takken, bomen of struiken. Hij kan de eigenaar van de haag echter wel verplichten om deze te onderhouden (zie artikel 663 van het Burgerlijk Wetboek).
In het geval van hagen langs lineaire transport- en energie-infrastructuren:
- Particuliere wegen: verplichting voor de verschillende eigenaren om naar rato van hun belang bij te dragen aan het onderhoud en het in goede staat houden van de weg.
- Wegen en spoorwegen: bij gebrek aan onderhoud kan de beheerder werkzaamheden uitvoeren op kosten van de eigenaars.
- Niet-huishoudelijke waterlopen: onderhoudsplicht om het evenwichtsprofiel van de waterloop te behouden en de natuurlijke waterstroom mogelijk te maken.
- Elektriciteitstransmissienetwerken : geen specifieke regels, op voorwaarde dat de beplanting zich niet uitstrekt tot het openbaar domein waar het elektriciteitsnetwerk is geïnstalleerd (kosten ten laste van de exploitant of de eigenaar, afhankelijk van het geval).
Voltooiingsperiode
Voor landbouwers geldt dat heggen niet onderhouden mogen worden tussen 1 april en 31 juli[2] (verbodsperiode vastgesteld door het GLB).
In alle andere gevallen stellen de verordeningen geen specifieke periode vast. De voorschriften met betrekking tot beschermde diersoorten verbieden echter het beschadigen van individuen van beschermde diersoorten. Om aan deze voorschriften te voldoen, mag er geen onderhoud worden gepleegd tijdens het broedseizoen, dat voor vogels en vele andere groepen over het algemeen tussen 15 maart en 15 augustus valt.
Om rekening te houden met de vruchtzetting van hagen en dus de beschikbaarheid van voedselbronnen, wordt bovendien aangeraden om het onderhoud van hagen tussen januari en half maart uit te voeren.
Onderhoudskosten[3]
| Periode
van onderhoud |
Frequentie
frequentie |
Diameter
diameter takken |
Snelheid vooruit
snelheid |
Kosten
per uur uur | |
|---|---|---|---|---|---|
| Kettingzaag | November
tot maart |
10 tot 20 jaar | Alle
diameters |
20 tot 40 m/u | - |
| Verticuteermachine | Late zomer
tot winter |
Elke
2 jaar max |
2 cm | 2 tot 3 km/u | 45 tot 55€/u |
| Schijvenmaaier | Winter | 5 tot 7 jaar | 20 cm | 0,6 tot 1,5 km/u | 65 tot 80€/u |
| Messensnijders | Late zomer
tot winter |
2 tot 3 jaar | 2 tot 3 cm | 1,5 tot 2,5 km/u | 55 tot 65€/u |
| Heggenschaar | Winter | 3 tot 5 jaar | 10 cm lang | 0,5 tot 1 km/u | 55 tot 65€/u |
Meer informatie
Klik hier voor meer informatie over het planten en onderhouden van een haag.
Bronnen
- De haag - Arbre et Paysage 32.
- Hagen, problemen en voorschriften - Direction départementale des territoires.
- ↑ 1,0 1,1 Departementale Directie Territoria. Hagen, kwesties en voorschriften. Mei 2022.
- ↑ Ministerieel besluit van 24 april 2015 inzake de regels van goede landbouw- en milieuconditie (BCAE)
- ↑ https://normandie.chambres-agriculture.fr/territoire/preserver-la-biodiversite/haies/entretenir-et-gerer-durablement-une-haie/ Een haag onderhouden en duurzaam beheren - CA Normandie
Bijlagen
Sjabloon:Annexes pour une culture
