Telen van groenbemesters
Dit document behandelt de teelt van groenbemesters op kleigrond en de effecten daarvan op de bodem en het gewas. Het telen van een groenbemester zorgt voor een kortere braakperiode en kan in het najaar worden ingezaaid zonder kerende bewerking, waarna de groenbemester ingewerkt wordt of het hele winter blijft staan tot het voorjaar. Bij hoge biomassa in het voorjaar wordt de groenbemester vaak mechanisch verkleind.
Onderzoek toont aan dat het telen van groenbemesters geen negatieve invloed heeft op de gewasopbrengst en soms zelfs een positieve impact kan hebben op de kwaliteit. Financieel gezien kost het ongeveer €200 per hectare, maar het kan de input van meststoffen verminderen door mineralisatie in het volggewas.
De bodemstructuur wordt niet significant beïnvloed in dichtheid, maar literatuur wijst op verbeteringen door organische stoftoevoer en wortelactiviteit, wat ook bodemverdichting, erosie en verstuiving beperkt. Het telen van groenbemesters verbetert de waterhuishouding door verhoogde porositeit en infiltratie, en levert tot 1000 kg organische stof per hectare op, vooral bij vroeg zaaien.
Groenbemesters zorgen voor een betere nutriëntenbenutting, terwijl ze ook de nitraatuitspoeling verminderen door stikstofopname en vasthouden over de winter. Ze stimuleren het bodemleven, zoals regenwormen en bodembacteriën, maar kunnen ook de populaties van plantparasitaire aaltjes afhankelijk van de soort en omstandigheden, versterken en bepaalde bodemschimmels beïnvloeden. Het is belangrijk om de juiste soort groenbemester te kiezen die niet de populatie van schadelijke aaltjes bevordert.
Daarnaast kunnen groenbemesters onkruid onderdrukken als ze goed geslaagd zijn, maar slecht geslaagde systemen kunnen het onkruid juist bevorderen. Het telen van groenbemesters kost ongeveer 4 arbeidsuren per hectare en vergt enige kennis, bijvoorbeeld over zaaitijdstip, ziekten, bodemlaag en teeltrangerelateerde factoren.
De teelt van groenbemesters is toepasbaar na vroeg ruimende gewassen zoals uien en maaigewassen, zonder grote machine-aanpassingen. Het is wel belangrijk rekening te houden met de bodemgezondheid en -ziekten, en te beschikken over voldoende praktische kennis, bijvoorbeeld via het Handboek Groenbemesters of de online Groenbemesterkeuzewijzer. De resultaten zijn gebaseerd op onderzoek op kleigrond in Lelystad en literatuur, maar perceelspecifieke kenmerken kunnen de effecten beïnvloeden.
Telen van groenbemesters (nl)
Aantal pagina's: 4
Doellanden: Nederland
Belangrijkste punten
- Het telen van groenbemesters heeft geen effect op gewasopbrengst
- Uit de literatuur blijkt dat groenbemesters wel een positief effect kunnen hebben op kwaliteit, maar niet op de totale oogstopbrengst.
- Groenbemesters verbeteren de bodemstructuur en waterhuishouding
- Ze zorgen voor organische stofaanvoer, porievorming door wortelontwikkeling, en verhogen het watervasthoudend vermogen en infiltratie, wat de bodemgezondheid bevordert.
- Nitraatuitspoeling wordt verminderd door groenbemesters
- Door stikstofopname in de herfst en vasthouden tijdens de winter, wordt verliezen via uitspoeling beperkt, afhankelijk van de soort en standtijd van de groenbemester.
- Het organische stofgehalte kan met groenbemesters licht toenemen
- Afhankelijk van soort en timing kan een groenbemester tot 1000 kg organische stof per hectare toevoegen, wat bij vroeg zaaien meer effect heeft.
- Het telen van groenbemesters stimuleert bodemleven en nutriëntenbenutting
- Vermindert nitraatverlies, verhoogt de nutriëntenopname door volggewassen en bevordert het bodemleven zoals regenwormen en micro-organismen.
- Groenbemesters vergen extra arbeidsinzet
- Het zaaien en inwerken kost ongeveer 4 uur per hectare, en het uitvoeren vereist kennis over timing, ziekten, bodemgezondheid en mechanische bewerkingen.
- Selectie van groenbemester type is belangrijk voor bodemgezondheid en plaagbeheer
- Het kiezen van soorten die geen problematische plantparasitaire aaltjes of pathogene schimmels bevorderen, is essentieel voor een geslaagde teelt en bodemgezondheid.
Bronnen
- Telen van groenbemesters - - https://www.beterbodembeheer.nl/nl/display-on-pages/show/telen-van-groenbemesters-klei.htm
