Slakkendrukbeheer met begeleidende planten

Uit Triple Performance
Ga naar:navigatie, zoeken

De druk van naaktslakken op tarwe is een belangrijk probleem, vooral in Bodemconserverende Landbouw (BCL), waar deze plaaginsecten gemiddeld tien keer talrijker zijn dan in conventionele systemen met bewerkte bodems[1]. Ze kunnen aanzienlijke schade aan granen veroorzaken vanaf het kiemen door de kiemen op te eten, wat leidt tot uitval bij het kiemen[2][3], vooral als de gewassen moeite hebben zich te ontwikkelen[1]. De activiteit van naaktslakken wordt sterk beïnvloed door het klimaat, zachte en vochtige omstandigheden zijn bijzonder gunstig voor hun ontwikkeling en voortplanting, omdat de uitkomstsnelheid van de eieren afhangt van de temperatuur en bodemvochtigheid. Regelmatige regen en zachte temperaturen, zoals in 2023, kunnen bijna het hele jaar door activiteit mogelijk maken[1][2].

In deze context is het belang van een proef met gezelplanten, of groene dekkers, cruciaal omdat ze de dynamiek van naaktslakpopulaties kunnen beïnvloeden[3][2]. Hoewel boeren erkennen dat de dekkers naaktslakken kunnen voeden en huisvesten, wat mogelijk tot een toename leidt, merken ze ook op dat het uithongeren van naaktslakken geen effectieve oplossing is omdat ze daardoor juist vraatzuchtiger worden[1][3]. Het doel is om de vegetatiebedekking zo te beheren dat deze fungeert als een alternatieve voedselbron of lokaas, zoals rogge vóór zonnebloem of koolzaad vóór maïs of tarwe[1][4], waardoor de druk op het hoofdgewas wordt verminderd[1]. Een progressieve vernietiging van de dekking, waardoor naaktslakken kunnen blijven eten, wordt beschouwd als een effectieve strategie om schade aan het volgende gewas te beperken[1][3].

Het wordt aanbevolen om walsen of een lage dosis chemisch herbicide te verkiezen boven vermalen, zodat de naaktslakken kunnen blijven eten van de dekking[1][3]. Koolzaad is een interessant gewas omdat het zeer aantrekkelijk is voor naaktslakken en vaak voorkomt als voorafgaand gewas aan tarwe[5]

Onderzoeksvraag

  • Wat is het effect van het behouden van koolzaadopslag op de druk van naaktslakken tijdens het kiemen van tarwe?



Protocol

  • Factor: Datum van vernietiging van koolzaadopslag
  • Modaliteit 1: Koolzaadopslag vernietigd 3 weken voor het zaaien van tarwe.
  • Modaliteit 2: Koolzaadopslag vernietigd de dag voor het zaaien van tarwe.

Technisch traject

  • Zaaien: directe zaaimachine met schijven
  • Zaadhoeveelheid: 340 korrels/m2
  • Behandelingen: geen anti-naaktslakken

Naaktslaktelling

4 kartonnen naaktslakvallen van 50 cm zijde werden per modaliteit geplaatst.

  • Plaatsing van de vallen: 3 november 2024
  • Opname van de vallen: 8 november 2024

Telling van het aantal aangevallen bladeren

Percentage bladverlies

Resultaten

Aantal gevangen naaktslakken per m2 afhankelijk van de datum van vernietiging van de koolzaadopslag.

Er is geen significant verschil tussen de twee modaliteiten wat betreft het aantal gevangen naaktslakken.

Het aantal aangevallen bladeren is hoger in de modaliteit met vroege vernietiging (3 weken voor) van het koolzaad.

Het percentage bladverlies bij aanwezigheid van een naaktslakaanval lijkt niet te variëren tussen de 2 geteste modaliteiten.

Aantal aangevallen tarwebladeren en percentage bladverlies afhankelijk van de datum van vernietiging van de koolzaadopslag vóór het zaaien van tarwe in de herfst.

Conclusie

In deze proef lijken de gezelplanten (Koolzaad) de druk van naaktslakken op de gezelplanten zelf te houden en niet op het verkoopgewas. De druk in dit perceel bleef echter laag (ongeveer 20 naaktslakken/m2). De vraag kan gesteld worden naar de effectiviteit van gezelplanten bij veel hogere druk.

Deze proef zal in de komende jaren op meerdere locaties worden herhaald om deze resultaten te bevestigen.

Bronnen en referenties

  • ARVALIS - Instituut voor Plantenteelt. (2014, 3 april). Moet de bodem bewerkt worden? Congres Parijs.
  • Landbouwkamer van Eure. (2011, 26 september). Bericht Integrale Landbouw Nr. 2011 – 24: Koolzaad.
  • De Sangosse. (2022, juni). Witboek gericht op anti-naaktslakken 2022. (Bron vermeld als "Cultivar • Juni 2022")
  • ADAMA France s.a.s. (2021, augustus). Goede praktijken tegen naaktslakken 2021.
  • Agroleague. (2022, september). Technische Flash Agroleague: Naaktslakken.


  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 APAD (Vereniging voor de Promotie van Duurzame Landbouw) - Technische commissie. (2023). Beheer van naaktslakken in Bodemconserverende Landbouw: Kennisoverzicht 2023.
  2. 2,0 2,1 2,2 CETIOM, D. Lebourgeois – en Technisch Instituut voor Bieten. (z.j.).
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Sauvage, Hélène. (2022, juni). Bijdrage aan verschillende artikelen in "Cultivar - Juni 2022", waaronder "Naaktslakken en groene dekkers vormen een goede combinatie", "Het risico naaktslak anticiperen", "Om de IFT te verlagen, moet je naaktslakken vangen", "Nieuwe regelgeving voor metaldehyde", "Zaad beschermen vanaf het zaaien", "Profiteren van de complementariteit van de twee werkzame stoffen", "Ijzerfosfaat: een effectiviteit vergelijkbaar met conventionele producten", "Innoveren voor meer effectiviteit", en "Anti-naaktslakken en nuttige fauna, feit en fictie".
  4. CHABERT, A. (ACTA). (2017, 2 februari). Naaktslakken: biologie, milieu-invloed en risicovoorspellingen met lessen uit het CasDAR RESOLIM-project. APPO - Vereniging voor de Promotie van Peulvruchten en Oliehoudende Gewassen, Gembloux Agro-Bio Tech - Universiteit van Luik.
  5. Agroscope - W. JOSSI et al., 2015 - Gevoeligheid van groene dekkers voor naaktslakken