Inzaaien van groenbemesters tussen de teelten om onkruidbeheer te verbeteren
De tussenkruiden vormen de schakel tussen twee gewassen zodat de bodem niet bloot komt te liggen. Men streeft naar een zo volledig en snel mogelijke sluiting van het bladerdak zodat het effect van het verstikken van onkruiden beter is (allelopathische effecten kunnen een rol spelen, maar zijn moeilijk kwantificeerbaar). De concurrentie op onkruidgroei hangt sterk af van de hoeveelheid biomassa die door het gewas wordt geproduceerd en de snelheid van ontwikkeling van het gewas.
De theorie
Over het algemeen is de biomassa van onkruiden laag wanneer die van het gewas of het tussenkruid hoog is, dit is het effect van concurrentie (water- en lichtconcurrentie). Sommige allelopathische interacties kunnen ook onkruiden bevorderen of benadelen.
In de onderstaande grafiek is te zien dat wanneer het tussenkruid zijn maximale biomassa bereikt, de onkruiden vrijwel verdwenen zijn.
Proefresultaten
Presentatie van de proef
De proef vindt plaats in Vinon-sur-Verdon (83) op een zand-achtige klei-leem bodem (klei 18,9 %, leem 30,7 %, zand 17,6 %; organische stof = 2,9 %; pH = 8,4). De proef omvat 3 behandelingen met elk 3 herhalingen (6 m x 100 m), verdeeld over 3 blokken, waarbij elke behandeling verschilt in het tussenkruid:
- T1 TK gerst + haver: Aanwezigheid van een tussenkruid (TK) van gerst (Orostar 75 %) en haver (Fringante 25 %).
- T3 controle kale bodem: Afwezigheid van TK tijdens de tussenperiode. Het perceel is ingezaaid met soja (Sphera), in strikte rechtstreeks zaaien.
Wat is de impact op onkruiden?
Sterke daling van de totale biomassa van onkruiden in het gewas bij behandelingen met een voorafgaand tussenkruid. Deze observatie wordt bevestigd gedurende de hele cyclus van de soja en de dichtheid van onkruidplanten volgt dezelfde trend als de biomassa (meer onkruidbiomassa in de controle en weinig verschil tussen de twee tussenkruiden).
Wat is de impact op de opbrengst?
Er wordt een afname van de sojadichtheid waargenomen bij behandelingen met een voorafgaand tussenkruid. De grote biomassa geproduceerd door het tussenkruid dat werd vernietigd met de wals Cambridge kon het zaaien eind mei in rechtstreeks zaaien onder het tussenkruid hinderen, en daarmee de kieming en/of de initiële groei van de soja. Ook hergroei van tussenkruiden (alleen mechanisch vernietigd) kon concurrentie veroorzaken.
Desondanks is er geen impact op de opbrengst. Er is zelfs een neiging tot stijging na een tussenkruid, ook al is de dichtheid van het gewas lager. Deze compensatie is te danken aan een toename van het aantal peulen bij de behandelingen met tussenkruid (de 1000-pittengewichten zijn vergelijkbaar).
Welk mengsel kiezen?
Er zijn klassieke mengsels bekend met soorten die vaak terugkomen zoals mosterd, radijs, facelia, veldboon enzovoort. Toch moet elke boer zijn selectie aanpassen op basis van:
- Zijn doelstellingen, die kunnen divers zijn (onkruidbeheer, verhoging van de vruchtbaarheid, beperking van erosie, voorkomen van uitspoeling, bescherming van de bodembiologie…).
- De pedoclimatische context (bodemtype, pH, neerslag, temperaturen).
- De periode en duur van het tussenkruid.
- De voorgaande en toekomstige gewassen.
- De wijze van zaaien en vernietigen.
Het beslissingshulpmiddel ACACIA, ontwikkeld door het GIEE Magellan, houdt rekening met alle parameters die specifiek zijn voor elke situatie om de geschikte combinatie te vinden.
Hebben de verschillende soorten tussenkruiden dezelfde capaciteit om onkruiden te reguleren?
Het potentieel van soorten om onkruiden te onderdrukken wordt beoordeeld aan de hand van twee variabelen:
- Het potentieel voor biomassa productie
- De snelheid van bodembedekking
Deze twee parameters maken het mogelijk om soorten te vergelijken (waardering met een score) afhankelijk van de zaai-data.
Bronnen
Dit artikel is geschreven door Jasmin Razongles, student agronoom in duale opleiding bij het Centre National d'Agroécologie.
